Tranh Sơn Dầu Đắp Nổi Là Gì?

Không giống như những bức tranh thông thường, tranh sơn dầu đắp nổi sử dụng kỹ thuật đắp nổi để tạo hiệu ứng 3D giúp cho bức tranh trở nên chân thực và sống động. Là một loại tranh khá mới và ít người biết đến, nhưng vẻ đẹp độc đáo của bức tranh sẽ khiến bạn trở nên đam mê nghệ thuật hơn và muốn sở hữu để trang trí cho không gian của mình. Bạn hãy tìm hiểu loại tranh này qua bài biết dưới đây nhé!

Tranh sơn dầu đắp nổi là gì?

Tranh sơn dầu đắp nổi (hay còn gọi là tranh dầu 3D) là một loại tranh được làm bằng màu sơn dầu, tuy nhiên trên bề mặt của bức tranh sẽ được đắp lên các lớp sơn dầu hoặc keo đặc biệt, chất liệu chuyên dùng đắp nổi để tạo ra những chi tiết nổi bật, tạo ra hiệu ứng 3D cho bức tranh. Kỹ thuật này đòi hỏi kỹ năng khéo léo và kinh nghiệm cao để tạo ra những chi tiết chân thực và sống động trên bề mặt tranh. Tranh sơn dầu đắp nổi thường được sử dụng để trang trí không gian, trang trí văn phòng, khách sạn, trung tâm thương mại…

Những chủ đề được thể hiện qua tranh sơn dầu đắp nổi chủ yếu là cảnh vật và thiên nhiên, các vật dụng hàng ngày hoặc động vật, cây cối. Tuy chưa quá phổ biến ở Việt Nam hiện nay bởi chưa có nhiều nghệ sĩ thực hiện tranh này, nhưng những bức tranh sơn dầu đắp nổi mang đến phong cách mới mẻ, trẻ trung và truyền cảm hứng sâu sắc cho những người yêu nghệ thuật. 

Một số bức tranh sơn dầu đắp nổi nổi tiếng trên thế giới được biết đến như The Last Supper của Leonardo da Vinci, Watter Lilies của Claude Monet, The Raft of the Medusa của Théodore Géricault, Guernica của Pablo Picasso,...

Bức tranh sơn dầu đắp nổi nổi tiếng Watter Lilies của danh họa Claude Monet

Ưu điểm của tranh sơn dầu đắp nổi:

• Tạo hiệu ứng 3D độc đáo: Vì được tạo ra bằng cách đắp nhiều lớp sơn dầu cao và dày để tạo chi tiết nên bức tranh có chiều sâu và tính chân thực, độc đáo, gây ấn tượng mạnh khi ngắm tranh từ khoảng cách xa
• Bền và có khả năng chống phai màu: Sử dụng màu sơn dầu nên tranh có độ bền cao và không bị bong tróc hay phai màu theo thời gian nếu bảo quản đúng cách. 
• Tính nghệ thuật cao: Mỗi bức tranh đều là các tác phẩm sáng tác độc đáo của các họa sĩ mang tính nghệ thuật cao, tạo ra giá trị đặc biệt cho tranh. Đặc biệt tranh đòi hỏi kỹ năng khéo léo và sự tinh tế của họa sĩ mà khó có thể sao chép được.

So sánh tranh sơn dầu đắp nổi với những loại tranh sơn dầu khác

Gần giống như tranh sơn dầu vẽ tường, nhưng tranh sơn dầu đắp nổi hiện nay không phổ biến như tranh vẽ tường nên thường ít được biết đến. Tranh sơn dầu đắp nổi thường được vẽ trên gỗ hoặc vải toan, vải canvas và thực hiện đắp nổi các chi tiết lên bề mặt sau đó sơn màu hoàn thiện. Còn tranh vẽ tường thì được thực hiện trực tiếp trên tường và sử dụng các chất liệu khác để tạo chi tiết nổi, sau đó sử dụng màu sơn để sơn lên bề mặt.

Cách thức và kỹ thuật tạo hình vẽ

Tranh sơn dầu đắp nổi khác với tranh sơn dầu thông thường ở cách thức vẽ và kỹ thuật tạo hình. Thay vì các nét vẽ thông thường phẳng và mịn trong tranh sơn dầu, các chi tiết trên bức tranh sơn dầu đắp nổi được tạo ra bằng cách đắp lên bề mặt tranh các chất liệu đắp nổi sau đó sử dụng màu sơn dầu để tạo màu sắc nhằm tạo ra hiệu ứng 3D, tạo độ sâu và sự thật hơn cho bức tranh. Do vậy tranh đắp nổi thường có chiều sâu, nhiều hiệu ứng sống động và thực tế hơn so với tranh thông thường chủ yếu sử dụng màu sắc và kỹ thuật để tạo hiệu ứng cho tranh.

Một bức tranh sơn dầu của họa sĩ Sophie Trinh

Chất liệu và độ bền

Tranh sơn dầu thông thường có độ bóng và màu sắc tươi sáng, có thể vẽ trên nhiều chất liệu khác nhau và cũng có độ bền màu cao hơn và có thể bảo quản được lâu hơn so với những bức tranh đắp nổi. Một bức vẽ sơn dầu có thể bảo quản được lên tới hàng thế kỷ, nhưng so với những bức tranh đắp nổi thường khó bảo quản hơn do tình trạng va đập làm bong tróc lớp sơn màu.

Thời gian thực hiện

Để hoàn thiện một bức tranh đắp nổi tốn kém nhiều thời gian và công phu hơn do quá trình sơn và đắp nổi các lớp sơn khá phức tạp, cần thực hiện từng bước và chờ thời gian các lớp đắp nổi khô mới có thể tiến hành những bước tiếp theo. Trong khi đó, tranh sơn dầu thông thường có thể được hoàn thành nhanh hơn và thời gian khô nhanh hơn khi chỉ sơn trực tiếp lớp màu lên bề mặt tranh.

Giá trị

Do có độ bền cao nên nếu so sánh về tuổi tranh, những bức tranh sơn dầu thông thường có giá trị cao hơn tranh đắp nổi và cũng có giá trị sưu tầm cao. Tuy nhiên cũng có rất nhiều bức tranh sơn dầu đắp nổi có giá trị cao hơn rất nhiều khi được vẽ bởi những họa sĩ nổi tiếng và được làm thủ công với hiệu ứng độc đáo mà các bức tranh thông thường khác không có được. Giá trị của những bức tranh này có thể lên tới hàng nghìn đến hàng chục nghìn đô la.

Các bước thực hiện tranh sơn dầu đắp nổi

Để hoàn thiện một bức tranh sơn dầu đắp nổi, cần mất nhiều thời gian và công sức cũng như đòi hỏi nhiều kinh nghiệm và kỹ năng khéo léo của nghệ sĩ. Không đơn giản như những bức vẽ thông thường, quy trình thực hiện một bức tranh sẽ trải qua những bước cơ bản sau:

• Chọn mẫu, tạo khung: Sau khi lên ý tưởng và chọn mẫu ưng ý, các họa sĩ sẽ thiết kế khung vẽ và chọn bề mặt đắp nổi trên chất liệu gỗ hoặc vải toan/vải canvas,.. để dựng hình cơ bản. 
• Dựng hình cơ bản trên bảng vẽ: Bước này họa sĩ vẽ phác thảo hình cơ bản trên bảng vẽ. Bước này khá nhanh và đơn giản
• Đắp thô tạo chi tiết lên bức tranh: Đây là công đoạn nền tảng vô cùng quan trọng tạo các chi tiết trên tranh. Bước này đòi hỏi tính tỉ mỉ của nghệ sĩ và yêu cầu độ chính xác cao về tạo hình. Sau khi đắp thô sẽ mất khá nhiều thời gian để chờ lớp đắp nổi khô mới có thể tiến hành được các bước tiếp theo
• Sơn màu và hoàn thiện: Sau khi các lớp đắp thô đã khô, họa sĩ tiến hành sơn đắp màu để hoàn thiện và tạo các chi tiết độc đáo khác trên tranh.

Vẽ một bức tranh đắp nổi thường mất nhiều thời gian hơn các loại tranh khác

Bảo quản tranh sơn dầu đắp nổi

Thời gian khô của tranh sơn dầu đắp nổi cũng tương đối lâu, tùy thuộc vào kích thước và độ dày của lớp sơn. Thông thường với 1 bức tranh sơn dầu đắp nổi sau khi hoàn thành sẽ mất khoảng 6 tháng đến 1 năm để lớp sơn và lớp đắp nổi hoàn toàn khô mà không bị biến dạng. Việc vận chuyển và bảo quản tranh sơn dầu đắp nổi cần được thực hiện cẩn thận để tránh tiếp xúc và tác động trực tiếp lên bề mặt gây hư hỏng tác phẩm. Để bảo quản tranh được tốt hơn và kéo dài tuổi thọ của tranh, bạn cần lưu ý những điều sau đây:

Lưu ý không sử dụng hóa chất tẩy rửa để vệ sinh tranh 

- Tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trực tiếp: Tranh để trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời sẽ dễ bị phai màu và màng sơn giòn hơn, dễ rơi và bong tróc. 

- Không sử dụng chất tẩy rửa, hóa chất để vệ sinh tranh: Các loại chất tẩy rửa, hóa chất có tính ăn mòn, khi sử dụng để vệ sinh tranh sẽ làm ảnh hưởng đến màu sắc và làm giảm tuổi thọ của tranh.

- Không trưng bày ở nơi ẩm ướt: Treo ở nơi ẩm ướt, không đủ thông gió, có thể làm cho lớp sơn dễ bị nứt và bong tróc, làm hỏng tranh

- Định kỳ vệ sinh bề mặt tranh: Sử dụng bàn chải mềm và không bám bụi để làm sạch bụi bẩn, bề mặt tranh vừa duy trì tính thẩm mỹ, vừa gia tăng thời gian bảo quản

- Treo tranh thẳng đứng, tránh xoay ngang hoặc để nghiêng: Việc để tranh xoay ngang hoặc nghiêng có thể làm cho màng sơn bị trôi hoặc bong tróc.

Bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích về tranh sơn dầu đắp nổi và giá trị của nó. Nếu bạn yêu thích nghệ thuật và đang tìm hiểu về các dòng tranh nghệ thuật phổ biến và nổi tiếng nhất hiện nay, hãy đến phòng tranh Guccino Gallery để thưởng thức những kiệt tác độc bản với đa dạng chủ đề từ những họa sĩ tài năng của Việt Nam.